Sławni Prawnicy

STRONA GŁÓWNA   by mecenasi.pl

Stanisław Patek
1866-1944

I połowa 
XX wieku

Stanisław Patek (1866-1944). Adwokat, specjalizujący się w sprawach politycznych, dyplomata w czasie I wojny światowej i w II RP. Pochodził z rodziny ziemiańskiej. Studia prawnicze ukończył w Petersburgu w 1889 r. Rozpoczął aplikację sądową, a następnie adwokacką i w 1894 r. otrzymał nomicję na adwokata przysięgłego przy Sądzie Okręgowym w Warszawie. W swojej kancelarii założył "Koło Obrońców Politycznych" zrzeszającycych adwokatów i aplikantów, znane w całej Kongresówce, często szykanowane przez ówczesne władze. Na początku 1908 r. S. Patka aresztowano pod zarzutem powiązań z bojówkami. Na skutek interwencji adwokatów został zwolniony z aresztu. Z powodu swojej działalności stał się dla władz niewygodny. Minister Sprawiedliwości Rosji zaproponował mu wystąpienie z adwokatury, czego Patek odmówił. Poddawany był dalszym szykanom. W 1911 r. Warszawska Izba Sądowa nakazała wykreślenie Patka z listy adwokatów. Od tej decyzji Patek odwołał sie do senatu w Petersburgu. Sprawa ta poruszyła opinię publiczną, a także powodowała protesty Rady Adwokackiej. Akcje te okazały się bezskuteczne - Stanisław Patek został wydalony z palestry. Wkrótce objął stanowisko prezesa Towarzystwa Wzajemnego Kredytu w Warszawie oraz był aktywny w działalności publicznej i w masonerii II RP, z którą łączył plany na rzecz odzyskania niepodległości Polski. Należał do Rady Najwyższej polskiej masonerii, a także do licznych towarzystw i związków, m.in. o charakterze społecznym i oświatowym. Na początku I wojny światowej Patek spotkał się z J. Piłsudskim, który powierzył mu misję dyplomatyczną reprezentacji stronnictw galicyjskich w kontaktach z przedstawicielami Ententy. W czasie całej wojny działał na rzecz budowy państwa polskiego. W 1916 r. został aresztowany przez władze niemieckie. Od połowy 1916 r. do 1918 r. zajmował się organizowaniem władz polskich, w szczególności sądownictwa. 26 listopada 1918 r. został nominowany na sędziego Sądu Najwyższego. Uczestniczył w obradach (funkcje pomocnicze) konferencji pokojowej w Wersalu. W 1919 r. objął tekę Ministra Spraw Wewnętrznych w rządzie polskim. W 1921 r. został nominowany Ministrem Pełnomocnym RP w Japonii (sprawował tę funkcję do 1926 r.). W 1926 r. został mianowany Ministrem RP w Moskwie (odwołany z placówki w 1932 r.). Z upływem czasu coraz krytyczniej oceniał politykę Piłsudskiego. W 1933 r. został ambasadorem RP w Waszyngtonie. Był członkiem Senatu RP ostatniej kadencji przed wybuchem II wojny światowej.