Sławni Prawnicy

STRONA GŁÓWNA   by mecenasi.pl
zdjęcie Antoni Chmurski

Antoni Chmurski (1877-1963)

II połowa 
XX wieku

Antoni Chmurski (1877-1963), doktor prawa, konstytucjonalista, patriota i działacz niepodległościowy, wydawca polskojęzycznej gazety codziennej Wiedeński Kuryer Polski.

Antoni Chmurski urodził się w Krakowie w zamożnej rodzinie. Wychowywał się w atmosferze przepojonej patriotyzmem. W domu rodzinnym kwitło życie kulturalno-towarzyskie. Gościli w nim między innymi Jan Matejko i Stanisław Wyspiański. Pasję do nauk prawniczych zaszczepił Antoniemu Chmurskiemu jego wuj, dr Serafin Chmurski, ostatni, prywatny właściciel zamku w Pieskowej Skale.
Studia na Uniwersytecie Jagiellońskim ukończył w Krakowie. Następnie na Uniwersytecie Wiedeńskim studiował ekonomię polityczną a także zdobywał praktykę sądową i adwokacką. Tam też zdał egzamin adwokacki i otworzył kancelarię, którą prowadził aż do wybuchu I wojny światowej.
W 1914 r. został członkiem Rady Wiedeńskiego Komisariatu Naczelnego Komitetu Narodowego a następnie sekretarzem prezydium. Wstąpił jako ochotnik do Legionów Polskich. Powołano go do służby w Departamencie Sprawiedliwości Sekcji Ustawodawczej. Działał na rzecz konsolidacji polskich środowisk emigracyjnych. Założył w Wiedniu wydawnictwo krzewiące patriotyzm i ducha niepodległości. W 1915 r. oddelegowany do utworzonej w Warszawie Delegatury Adwokatury. Wraz z sędzią Pohoreckim i adwokatami Ancem, Ponikowskim i Carem opracował dekret o Palestrze Państwa Polskiego, dekret o Rejestrze Handlowym, dekret o spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością. W 1918 r. został powołany przez Naczelnika Państwa, Józefa Piłsudskiego na stanowisko zastępcy Szefa Kancelarii Cywilnej Naczelnika Państwa. Rozpoczął prace nad projektami konstytucji czego efektem w 1920 roku było wydanie drukiem przez Kancelarię Naczelnika Państwa dwóch pozycji jego autorstwa – "Projektów Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej" oraz opracowania "Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością". Wziął udział w III powstaniu śląskim. W 1921 r. przeszedł do adwokatury poświęcając się pracy naukowej i obronie przed Najwyższym Trybunałem Administracyjnym i Sądem Najwyższym. W czasie okupacji niemieckiej wykonywał zawód w Warszawie. Po powstaniu został wysiedlony wraz z rodziną do Zakopanego. Po powrocie do Warszawy brał udział w odradzaniu adwokatury. W latach 1946-1947 występował jako obrońca z urzędu hitlerowskiego zbrodniarza, Gubernatora Dystryktu Warszawskiego Ludwiga Fischera, przed Najwyższym Trybunałem Narodowym. Po objęciu władzy prezydenckiej przez Bolesława Bieruta stał się podobnie jak inni, działacze przedwojennej Polski wrogiem klasowym. Dekretem Bieruta odebrano mu jego mieszkanie w Alei Szucha. Zamieszkał wraz z żoną i synem w jednej ze swoich posiadłości w Józefowie koło Otwocka. Resztę życia poświęcił pracy naukowej.